Hulp bij zelfdoding bij zgn. voltooid leven (zonder medische grondslag)

De gruwelijke gevaren van een voltooid Leven-wet

Microbiologe Rosanne Hertzberger hekelt in haar column in het NRC het D66-wetsvoorstel over het voltooid leven. Hoewel volgens onderzoek slechts een heel klein deel van de bevolking gebruik zou maken…

Microbiologe Rosanne Hertzberger hekelt in haar column in het NRC het D66-wetsvoorstel over het voltooid leven. Hoewel volgens onderzoek slechts een heel klein deel van de bevolking gebruik zou maken van de mogelijkheid die dit wetsvoorstel biedt, wil deze partij dit kroonjuweel – door de Hertzberger “zetje zelfmoord” genoemd – tot het bittere einde verdedigen.

Goede bedoelingen met gruwelijke gevolgen

De columniste spreekt van “goede bedoelingen met gruwelijke gevolgen”. Want zelfs al is er in de wettekst sprake van een leeftijdsgrens van 75 jaar, dan nog spookt het verhaal van de 28-jarige Marjolein door haar hoofd. De 28-jarige vrouw worstelde met suïcidale gedachten en stierf na inname van de door de Coöperatie Laatste Wil gepropageerde pillen. Daarna beseffend dat ze toch niet dood wilde…

Lees hier de hele column.

Reacties uitgeschakeld voor De gruwelijke gevaren van een voltooid Leven-wet

Ontwikkelingen in voordeel van hulp bij zelfdoding in Australië en het Verenigd Koninkrijk

Hulp bij zelfdoding staat niet alleen in Nederland op de agenda. Ook in de rest van de wereld liberaliseren verschillende landen de wetgeving hierover of klinkt de roep daarom, waaronder…

Hulp bij zelfdoding staat niet alleen in Nederland op de agenda. Ook in de rest van de wereld liberaliseren verschillende landen de wetgeving hierover of klinkt de roep daarom, waaronder in Australië en het Verenigd Koninkrijk.

Zo legaliseerde de Australische deelstaat Queensland in september hulp bij zelfdoding. De wet gaat in per 2023. Op dit moment zijn in vijf van de zes Australische deelstaten hulp bij zelfdoding en euthanasie gelegaliseerd. Het gaat daarbij om Victoria, Western Australia, Tasmania, South Australia and Queensland. In de zesde staat New South Wales komt er binnenkort ook een wetsvoorstel.

Verder is de British Medical Association (BMA) niet meer tegen hulp bij het levenseinde (“assisted dying”), de organisatie neemt nu een “neutraal” standpunt in. Het nieuwe standpunt werd aangenomen tijdens de jaarlijkse bijeenkomst na een stemronde. Het lijkt er wel op dat er nog heel verschillend wordt gedacht binnen het BMA over hulp bij het levenseinde. Want 49% stemden voor, maar 48% stemden tegen. Er waren verder acht onthoudingen.

Een groot en uniek goed

JPV betreurt deze ontwikkelingen en is van mening dat het menselijk leven beschermd dient te worden. Elk menselijk leven is volgens de JPV een groot en uniek goed. De vereniging heeft op grond daarvan de overtuiging dat de waarde van het leven van elke mens vanaf de conceptie tot zijn natuurlijke dood onaantastbaar is en daarom onder alle omstandigheden beschermingswaardig is.

 

Reacties uitgeschakeld voor Ontwikkelingen in voordeel van hulp bij zelfdoding in Australië en het Verenigd Koninkrijk

‘‘Voltooid leven’ is meer dan psychiatrisch probleem’

Het voltooid leven is geen psychiatrisch of medisch probleem, maar een zingevingsvraagstuk. Dat schrijven Els van Wijngaarden, universitair hoofddocent Universiteit voor Humanistiek, Damiaan Denys, hoogleraar psychiatrie Amsterdam UMC en André…

Het voltooid leven is geen psychiatrisch of medisch probleem, maar een zingevingsvraagstuk. Dat schrijven Els van Wijngaarden, universitair hoofddocent Universiteit voor Humanistiek, Damiaan Denys, hoogleraar psychiatrie Amsterdam UMC en André Poortman, promovendus ‘voltooid leven’ Amsterdam UMC in Trouw.

Een psychische stoornis gaat vrijwel altijd gepaard met een zingevingsvraagstuk, maar niet elk zingevingsvraagstuk is een psychische stoornis. Dit vormt de cruciale scheidingslijn in de voltooid leven discussie. Er bestaat al heel wat onderzoek, maar vervolgstudies blijven nodig om deze problematiek verder in kaart te kunnen brengen.

Klik hier voor het artikel in Trouw.

Reacties uitgeschakeld voor ‘‘Voltooid leven’ is meer dan psychiatrisch probleem’

Parlement Ierland verzet zich opnieuw tegen decriminalisering hulp bij zelfdoding

In haar in juli jongstleden gepubliceerd verslag bevestigde de commissie “Justice” van het Ierse Parlement (de Oireachtas) zijn weigering de voorgestelde wetgeving tot depenalisering van euthanasie (assisted dying) in overweging…

In haar in juli jongstleden gepubliceerd verslag bevestigde de commissie “Justice” van het Ierse Parlement (de Oireachtas) zijn weigering de voorgestelde wetgeving tot depenalisering van euthanasie (assisted dying) in overweging te nemen, waarbij zij insisteerde op het ontbreken van “voldoende wettelijke belemmeringen” in deze materie.

Lees hier het hele artikel.

Reacties uitgeschakeld voor Parlement Ierland verzet zich opnieuw tegen decriminalisering hulp bij zelfdoding

Een psychiatrische blik kan perspectief bieden bij ‘voltooid leven’. De doodswens kan verdwijnen.

Opinie Trouw: 4 augustus 2021 Auteurs: Joeri Tijdink en Paul Naarding De auteurs Tijding en Naarding – beiden psychiaters – vinden het vreemd dat in de ‘voltooid leven’ debat de…

Opinie Trouw: 4 augustus 2021
Auteurs: Joeri Tijdink en Paul Naarding

De auteurs Tijding en Naarding – beiden psychiaters – vinden het vreemd dat in de ‘voltooid leven’ debat de inbreng van psychiaters nagenoeg ontbreekt. Het gevoel dat het leven voltooid is kan soms echt wel aangepakt worden, denken zij.

Een doodswens is doorgaans veranderlijk en wordt beïnvloed door vele factoren. Els van Wijngaarden, een belangrijke onderzoeker over dit thema, verbaasde zich hierover in een interview met Trouw, 12 juli.

De auteurs belichten in hun artikel (in Trouw 4 augustus jl.) twee zaken die voor het maatschappelijke debat essentieel zijn om een genuanceerde visie op voltooid leven te vormen.
Allereerst de rol van psychiatrische ziekten. Suïcidale gedachten komen vaak voor bij mensen met een depressieve stoornis. Juist deze depressieve stoornissen komen veel voor bij oudere mensen.
Vanuit psychiatrisch perspectief zijn deze suïcidale gedachten en depressieve stoornissen vaak prima te behandelen en dus kan het gevoel van een voltooid leven verdwijnen. Zo’n behandeling bestaat lang niet altijd uit specialistenwerk, zoals medicatie of psychotherapie, maar kan ook verbeteren van sociaal-maatschappelijke ondersteuning, het verminderen van eenzaamheid of de inzet van thuiszorg zijn. Het gevoel dat het leven voltooid is, is dus mogelijk omkeerbaar, veranderbaar.

Ten tweede benoemen de auteurs de beperkingen van het onderzoek over voltooid leven. Dit volgt uit het eerste punt.
Onderzoek interpreteren en communiceren is complex en de uitkomsten zijn nooit zwart of wit (zoals een beslissing om iemand met een voltooid leven euthanasie te verlenen). Toch hoort dat bij het doen van verantwoord onderzoek. Pas na grondig en betrouwbaar onderzoek moet de politiek worden geïnformeerd vinden de auteurs en ze vragen zich af of ‘voltooid leven’ wel een valide concept is.

Zie hier voor het artikel

Zie voor het livestream symposium dat de juristenvereniging Provita heeft georganiseerd op 2 oktober as over dit belangrijke thema, u kunt meedoen en uw aanmelden

Symposium ‘Levenseindewet, summum van vrije wil?’ Een juridische, ethische en medische verkenning

Reacties uitgeschakeld voor Een psychiatrische blik kan perspectief bieden bij ‘voltooid leven’. De doodswens kan verdwijnen.

Doodswens van ouderen kan veranderlijk zijn

In het onderzoek Still ready to give up life?, verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift “Social Science & Medicine”, kijkt wetenschapster Els Van Wijngaarden naar wat precies de doodswens van ouderen…

In het onderzoek Still ready to give up life?, verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift “Social Science & Medicine”, kijkt wetenschapster Els Van Wijngaarden naar wat precies de doodswens van ouderen versterkt of juist weer vermindert. Dit onderzoek toont volgens haar aan dat dit verlangen zeer veranderlijk is en wordt beïnvloed door wisselende omstandigheden, zoals wijzigingen in de persoonlijke levenssituatie.

Zorg in plaats van zelfdoding

Er is zorg nodig in plaats van hulp bij zelfdoding, zoals voorzien in het wetsvoorstel van D66 over het voltooid leven bij ouderen. Er bestaan weliswaar geen gemakkelijke oplossingen voor de complexe omstandigheden waar ouderen mee geconfronteerd kunnen worden, maar als zij weer verbinding krijgen met het leven verdwijnt vaak de doodswens. Voor de JPV is ondersteuning en begeleiding van ouderen dan ook cruciaal om een afdoend antwoord te kunnen bieden op dat verlangen naar de dood.

Onlangs verscheen een publicatie van Van Wijngaarden met een soortgelijke conclusie. Ook bleek daaruit dat de doodswens wordt versterkt door onder meer afhankelijkheid van anderen, piekeren, lichamelijke en geestelijke aftakeling, gezondheidsproblemen en eenzaamheid.

Reacties uitgeschakeld voor Doodswens van ouderen kan veranderlijk zijn

‘75-plussers met doodswens zijn kwetsbaar’

Els van Wijngaarden deed onderzoek naar de groep 75-plussers die D66 met een voltooidlevenwet wil helpen. Daaruit bleek dat de doodswens werd versterkt door onder meer afhankelijkheid van anderen, piekeren,…

Els van Wijngaarden deed onderzoek naar de groep 75-plussers die D66 met een voltooidlevenwet wil helpen. Daaruit bleek dat de doodswens werd versterkt door onder meer afhankelijkheid van anderen, piekeren, lichamelijke en geestelijke aftakeling, gezondheidsproblemen en eenzaamheid. De doodswens was ook veranderlijk en de intensiteit wisselde sterk. Verder bleek dat een flink deel van de 75-plussers met een aanhoudende doodswens buiten beeld blijft van zorgverleners, omdat zij niet over hun doodswens spreken. Dit kan tijdige ondersteuning in de weg staan. Weten wat de betekenis en de aard van de doodswens is, is wezenlijk om de achtergrond te begrijpen en de onderliggende behoeften te kennen.

In een artikel van NRC toont Van Wijngaarden zich kritisch: “Het gaat om een kwetsbare groep mensen.”

Lees het hele NRC-artikel hier en het onderzoek hier.

Reacties uitgeschakeld voor ‘75-plussers met doodswens zijn kwetsbaar’

Wet- en regelgeving over euthanasie in Zuid-Europa

Door mr. Patrick Garré De heer Garré is jurist bij de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid In een artikel uit het NJB vorig jaar bespreekt prof. mr. Aart Hendriks[1] uit juni…

Door mr. Patrick Garré
De heer Garré is jurist bij de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid

In een artikel uit het NJB vorig jaar bespreekt prof. mr. Aart Hendriks[1] uit juni 2020 de ontwikkelingen in verband met levensbeëindiging op verzoek in Frankrijk, Italië, Spanje en Portugal. Door de invloed van de katholieke kerk leek een dergelijk thema onbespreekbaar in deze zuidelijke Europese landen, maar door nieuwe wetgevende initiatieven en de rechtspraak van de hoogste rechtscolleges (zoals in Italië) staan euthanasie en hulp bij zelfdoding ook in die landen hoog op de maatschappelijke agenda.

Nog geen legalisering euthanasie in Frankrijk

Op het eerste zicht bestaat er in Frankrijk een absoluut verbod op euthanasie. De Franse wetgevende vergaderingen hebben tot nu toe elk voorstel tot legalisering verworpen, ook al is een groot deel van de bevolking voorstander van bepaalde vormen van levensbeëindigend handelen op verzoek. De wet Leonetti (2005, aangepast in 2016) verbiedt zinloos medisch handelen en staat toe dat de patiënt na het verlenen van palliatieve sedatie komt te overlijden, valt een diepe en continue sedatie onder palliatieve behandeling en moet de arts de wens van de patiënt respecteren om niet te worden behandeld.

Baanbrekende uitspraak in Italië

In Italië zorgde de zaak “Fabo” voor een baanbrekende uitspraak van het Constitutioneel Hof. Fabo was als gevolg van een auto-ongeluk verlamd geraakt en blind geworden. Een Italiaans parlementslid had de patiënt naar Zwitserland gebracht waar Fabo werd gedood op zijn verzoek. De volksvertegenwoordiger werd in Italië vervolgd wegens het overtreden van het verbod tot helpen bij zelfdoding. Het Constitutioneel Hof oordeelde dat hulp bij zelfdoding onder bepaalde omstandigheden echter niet strafbaar is en vroeg het Parlement om op dat vlak de nodige initiatieven te nemen. Ook in Italië zou een grote meerderheid van de bevolking euthanasie willen decriminaliseren.

Goedkeuringen in Spanje en Portugal

In Spanje en Portugal zijn reeds wetsvoorstellen goedgekeurd in de nationale parlementen die euthanasie en zelfdoding op verzoek onder bepaalde voorwaarden mogelijk maken. Het artikel van Hendriks schetst de context, de voorwaarden en de mogelijke belemmeringen (zoals de bereidheid bij artsen om de ingreep uit te voeren of uitspraken van de bevoegde grondwettelijke hoven) in deze landen in 2020. Sindsdien is in Spanje de euthanasiewet definitief goedgekeurd op 18 maart 2021 en zal deze in werking treden in juni 2021, zelfs al zou het Spaanse Constitutionele Hof de wetgeving nog ongrondwettelijk verklaren.[2] De patiënt moet lijden  aan een “ernstige en ongeneeslijke ziekte” of een “ernstige, chronische en invaliderende aandoening”, dat “voortdurend en ondraaglijk fysiek of psychisch lijden veroorzaakt. In tegenstelling tot de Nederlandse Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (WtL) moet de uitvoerende arts over een positief advies beschikken van de tweede arts en moet hij de euthanasie vóór de uitvoering ervan voorleggen aan de Evaluatie en Controlecommissie (CEC).

Uitvoering euthanasie door verpleegkundigen

Ook in Portugal keurde de wetgevende vergadering een voorstel tot legalisering goed dat sterk gelijkt op datgene wat in buurland Spanje van toepassing zal zijn. Het grote verschil is dat ook de verpleegkundigen, weliswaar onder toezicht van een arts, de levensbeëindigende handeling kunnen uitvoeren. Bovendien is de steun onder de Portugese bevolking beperkt (50 %) en heeft de Ethische Raad van de artsenorganisatie zich tegen deze voorstellen gekant. Het Portugees Constitutioneel Tribunaal heeft de euthanasiewet op 15 maart 2021 ongrondwettelijk verklaard. Volgens dit hoogste rechtscollege was de voorwaarde van een definitief en zeer ernstig letsel volgens de wetenschappelijke consensus te vaag om op deze basis euthanasie te kunnen uitvoeren. Het is niet duidelijk wat er nu zal gebeuren; het parlement kan het ontwerp weer intrekken of de tekst herwerken en opnieuw ter stemming voorleggen.[3]

Deze nieuwe wetgevingen lijken grotendeels op datgene wat ook in de Nederlandse WtL is voorzien, behalve de mogelijke uitvoering door verpleegkundigen (in Portugal), de strengere voorwaarden rond wilsbekwaamheid, het verplicht positief advies van de tweede arts en de voorafgaande toetsing door bijzondere commissies.

Als organisatie die opkomt voor het kwetsbare leven is Juristenvereniging Pro Vita uiteraard zeer bezorgd over deze ontwikkelingen in Europa. We wensen onze leden dan ook hierover zoveel en zo nauwkeurig mogelijk te informeren. Mocht u kennis hebben van recente ontwikkelingen op het vlak van wetgeving rond ethische thema’s (zoals euthanasie, abortus, draagmoederschap, embryo’s enz.)in andere landen, laat het ons gerust weten.

Lees hier het hele artikel van Aart Hendriks.

[1] Prof. mr. A.C. Hendriks is hoogleraar gezondheidsrecht aan de Universiteit Leiden.

[2] Europees Instituut voor Bio-ethiek: Spanje: Euthanasiewet binnenkort ongrondwettelijk verklaard? https://www.ieb-eib.org/nl/nieuws/einde-van-het-leven/euthanasie-en-geassisteerde-zelfmoord/spanje-euthanasiewet-binnenkort-ongrondwettelijk-verklaard-1985.html

[3] Europees Instituut voor Bio-Ethiek: Portugal: Euthanasiewet ongrondwettelijk verklaard, https://www.ieb-eib.org/nl/nieuws/einde-van-het-leven/euthanasie-en-geassisteerde-zelfmoord/portugal-euthanasiewet-ongrondwettelijk-verklaard-1972.html

Reacties uitgeschakeld voor Wet- en regelgeving over euthanasie in Zuid-Europa

‘Het recht op voltooid leven schaadt de kwetsbare mens’

Sommigen zal het misschien rust geven te weten dat het ‘voltooid leven’ beëindigd kan worden. Anderen levert het juist spanning op. Dat schrijft Annemarieke van der Woude, oud-geestelijk verzorger in…

Sommigen zal het misschien rust geven te weten dat het ‘voltooid leven’ beëindigd kan worden. Anderen levert het juist spanning op. Dat schrijft Annemarieke van der Woude, oud-geestelijk verzorger in een verpleeghuis in Trouw.

Door hen die het kennelijk rust geeft om een dodelijk middel in huis te hebben, wordt het levenseinde veelal geromantiseerd volgens Van der Woude. “Na het leven gevierd te hebben tijdens een laatste weekendje weg met partner en kind of, als er niemand meer over is, na een laatste flesje wijn, zachtjes de dood inglijden door het slikken van een pil.” Dit gaat om zelfdoding en is op zich niet strafbaar. Daarentegen is hulp bij de zelfdoding wél strafbaar.

Aanhoudende doodswens door uiteenlopende factoren

De commissie-Van Wijngaarden maakte in haar onderzoek Perspectieven, dat begin 2020 werd gepresenteerd, iets anders duidelijk dan een romantisch levenseinde. Namelijk dat oudere mensen die een aanhoudende doodswens hebben, door uiteenlopende factoren gebukt gaan onder hun bestaan. Onder andere door het gevoel te hebben anderen tot last te zijn doordat hun zelfredzaamheid vermindert. Zij weten niet hoe het verder zou moeten. Van der Woude denkt dat een zogenaamde zelfdodingspil deze kwetsbare groep geen rust, maar spanning zal geven: “Zal ik hem vandaag innemen, of toch morgen?”

Dubbele boodschap

Bovendien als de overheid strafbaarstelling van hulp bij zelfdoding voor een bepaalde categorie mensen zou opheffen, zendt de overheid een dubbele boodschap uit, aldus Van der Woude. Aan de ene kant heeft suïcidepreventie de hoogste prioriteit, aan de andere kant zou diezelfde overheid de weg naar zelfdoding toegankelijk maken voor mensen die niet meer verder willen leven.

Mensen die niet weerbaar zijn, moeten er volgens haar daarom op kunnen vertrouwen dat de overheid hen beschermt en faciliteiten creëert ter ondersteuning.

Lees hier het opiniestuk van Van der Woude.

Reacties uitgeschakeld voor ‘Het recht op voltooid leven schaadt de kwetsbare mens’

Leven we in een euthanasie-bubble?

MC, 22 oktober 2019, auteur: Jannes H Mulder, ex-internist-oncoloog Rotterdam. Aanvankelijk leek de glijdende schaal en het hellende vlak waarop euthanasie zich bevond, retoriek. Met de kennis van nu blijkt er…

MC, 22 oktober 2019, auteur: Jannes H Mulder, ex-internist-oncoloog Rotterdam.

Aanvankelijk leek de glijdende schaal en het hellende vlak waarop euthanasie zich bevond, retoriek. Met de kennis van nu blijkt er wel degelijk een glijdende euthanasie-schaal te zijn. We zijn opgeschoven van terminale patiënten met kanker via patiënten met ernstige aandoeningen naar mensen wiens leven voltooid is. Achteraf zie ik ook een hellend medisch vlak dat zich zelfs wil richten op levensproblemen.

In deze Nederlandse euthanasie-bubble wordt de arts – héél opvallend – verantwoordelijk voor de dood van een ander, terwijl die ander zijn of haar verantwoordelijkheid zelf hoort te dragen. Wat mij ook ziende blind maakte zijn de films en TV-uitzendingen over euthanasie vol zelfrechtvaardiging.

U kunt het artikel hier verder lezen.

Reacties uitgeschakeld voor Leven we in een euthanasie-bubble?

Type uw zoekwoord in onderstaand veld. Druk hierna op enter/return om te zoeken

Spring naar toolbar