M.T. Hengst

EHRM oordeelt abortuswet in strijd met recht op privéleven

Op 14 december 2023 werd de beslissing van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in de zaak M.L. tegen Polen gepubliceerd. Hierin werd Polen veroordeeld voor…

Op 14 december 2023 werd de beslissing van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in de zaak M.L. tegen Polen gepubliceerd. Hierin werd Polen veroordeeld voor schending van artikel 8 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (Recht op eerbiediging van privéleven, familie- en gezinsleven) en onder meer vanwege de twijfelachtige samenstelling van het Constitutionele Hof.

De casus

De zaak ging over een zwangere vrouw die wilde haar kind aborteren die volgens artsen het syndroom van Down had. De Poolse wet van 1993 stond abortus toe in het geval van foetale afwijkingen. Maar deze reden voor een abortus werd in 2020 verboden door een uitspraak van het Grondwettelijk Hof. In deze uitspraak stond dat abortus op grond van een handicap werd beschouwd als een “eugenetische” praktijk en was daarom ongrondwettelijk). Als gevolg hiervan onderging de zwangere vrouw een abortus in een privékliniek in Nederland.

Het EHRM oordeelde dat er sprake is van een schending van artikel 8. Het Hof wijst hiervoor op het brede concept van het privéleven in de zin van artikel 8, met inbegrip van het recht op persoonlijke autonomie en op fysieke en psychologische integriteit. Mede daarom vond het Hof dat het verbod op zwangerschapsafbreking op grond van een foetale afwijking om redenen van gezondheid en welzijn neerkomt op een inmenging op het recht op eerbiediging van het privéleven van de vrouw.

Het Hof wees er ook op dat de beslissing van het Poolse Constitutionele Hof is aangetast door een eerder probleem van de benoeming van rechters en dat bijgevolg alleen de tekst van 1993, die de zwangerschapsafbreking toestaat, wet is.

Geen recht op abortus (eugenetisch of niet)

De redenering van het Hof mag niet worden gemanipuleerd: het EHRM herinnerde eraan dat artikel 8 niet kan worden geïnterpreteerd als een recht op abortus (para. 94). Het Hof voegde daaraan toe dat “niet elke regeling met betrekking tot de zwangerschapsafbreking inmenging vormt in het recht van de moeder op eerbiediging van haar privéleven”. (para. 153).

Afwijkende meningen rechters

Bij de uitspraak van het EHRM waren er twee rechters met een afwijkende mening. Deze verklaarden onder meer dat “in een democratische samenleving de voorkeur moet worden gegeven aan een meer inclusieve benadering, en deze genetische diversiteit moet niet worden gezien als een bedreiging, maar als een mogelijke bron van verrijking”. De rechters betreuren deze veroordeling van Polen door het EHRM dat bevestigt dat “het onmiddellijke vonnis zal bijdragen tot het versterken van de vooroordelen tegen de uiterst kwetsbare klasse van personen met trisomie 21 en hen negatief stereotypeert als een last voor hun families“.

De uitspraak is niet in lijn met een standpunt dat het VN-Comité voor de rechten van personen met een handicap (CRPD) eerder innam en waarin het zijn “bezorgdheid geuit over de devaluatie van personen met een handicap door middel van beleid dat een vooroordeel heeft tegen mensen met lichamelijke handicap (‘ableisme’) en praktijken die ten grondslag liggen aan prenatale genetische screening op foetale stoornissen, met name met betrekking tot trisomie-21″ (2021).

Reacties uitgeschakeld voor EHRM oordeelt abortuswet in strijd met recht op privéleven

Psychiaters vrezen gevolgen voor hun euthanasie-advies

In het artikel “Psychiaters vrezen gevolgen voor hun euthanasie-advies” uiten artsen uit België en Nederland hun bezorgdheid over de toenemende weerstand tegen euthanasie bij uitsluitend psychisch lijden. Een Belgische psychiater…

In het artikel “Psychiaters vrezen gevolgen voor hun euthanasie-advies” uiten artsen uit België en Nederland hun bezorgdheid over de toenemende weerstand tegen euthanasie bij uitsluitend psychisch lijden.

Een Belgische psychiater getuigt hoe hij een aangetekende brief kreeg van de vader wiens dochter op basis van psychisch lijden euthanasie had gevraagd: de man dreigde ermee naar het gerecht te stappen. Ook de zaak Tine Nys, waarbij drie artsen werden vervolgd omwille van hun medewerking aan haar euthanasie in 2010 omdat zij ondraaglijk psychisch leed, heeft veel onrust veroorzaakt in de medische wereld. De volksjury sprak de artsen in 2020 weliswaar vrij, maar voor de uitvoerende arts loopt nog een proces tot schadevergoeding. Deze assisenzaak (rechtszaak met een jury) heeft ervoor gezorgd dat er in België nauwelijks nog psychiaters te vinden zijn die nog durven adviseren bij euthanasie bij psychisch lijden.

Psychisch Lijden

Twee jaar geleden publiceerde de Belgische psychoanalyticus Abe Geldhof het boek “Dood op verzoek”, waarbij hij op overtuigende wijze een pleidooi hield tegen euthanasie bij psychisch lijden (de boekbespreking vind je hier.

Alhoewel euthanasie op basis van uitsluitend psychisch lijden een controversiële kwestie blijft,  wordt er in veruit de meeste euthanasiegevallen een combinatie van psychisch en fysisch lijden aangehaald door de verzoeker, zelfs bij personen die zich in een terminale fase bevinden omwille van een vergevorderde kanker.

Zorginstellingen

Daarnaast klagen Belgische artsen dat zorginstellingen voor ouderen, die goed zijn voor een kwart van alle verzoeken in België, het hun bewoners niet gemakkelijk maken om een verzoek om het leven te beëindigen in te willigen. Daarbij verwijzen zij onder meer naar het feit dat heel wat instellingen in België een katholiek etiket hebben. Deze vrezen een sneeuwbaleffect als ze euthanasie zouden toestaan. Voorstanders van euthanasie menen dat de directies geen zeggenschap mogen hebben over de keuzes van hun bewoners. Zij pleiten voor een striktere scheiding tussen de medische verantwoordelijkheid en de algemene leiding van die instellingen.

Het standpunt van de JPV

De JPV heeft zich steeds kritisch uitgelaten over de steeds ruimere toepassing van de euthanasiewetgeving. De recente cijfers en ontwikkelingen bevestigen de vrees dat de dood op verzoek steeds meer als een normale medische handeling wordt beschouwd. Dit bleek bijvoorbeeld uit  de ontwikkelingen op het vlak van euthanasie in 2022 in België. JPV stelt de bescherming van het kwetsbare leven voorop, ook op het einde ervan.

Het hierboven besproken artikel vindt u hier:

Reacties uitgeschakeld voor Psychiaters vrezen gevolgen voor hun euthanasie-advies

Vacature: JPV zoekt bestuurssecretaris

Vind jij het leven waardevol en beschermwaardig? En wil jij naast je werk of studie een bijdrage leveren aan een zinvolle missie? Ben je secuur, georganiseerd en kan je goed…

Vind jij het leven waardevol en beschermwaardig? En wil jij naast je werk of studie een bijdrage leveren aan een zinvolle missie? Ben je secuur, georganiseerd en kan je goed zelfstandig werken?

Dan zijn we op zoek naar jou!

Juristenvereniging Pro Vita is namelijk op zoek naar een bestuurssecretaris.

Wat ga je doen?

In deze functie heb je de volgende taken: 

  • Beheren van het e-mailaccount van het secretariaat
  • Verzamelen van vergaderstukken
  • Notuleren van de vergadering en beheren van de actielijst
  • Mede-coördineren van de ledenadministratie
  • Brieven namens het bestuur versturen naar overheid en leden
  • Plannen van de algemene ledenvergadering (eenmaal per jaar). Dit houdt onder meer in het afstemmen van de agenda’s van de bestuursleden, Zoom-vergadering inplannen of de vergaderruimte reserveren, verzorgen van de vergaderagenda en andere stukken.
  • Uitwerken van nieuwsbrieven per post
  • Meehelpen bij organisatie van bijeenkomsten en symposia

Wie ben jij?

Je hebt HBO/WO niveau, bent nauwkeurig en hebt een juridische achtergrond en/of rechten gestudeerd. Je kan zowel goed zelfstandig als in teamverband werken. Uiteraard sta je achter de doelstelling en missie van JPV.

Wie zijn wij?

De JPV is een vrijwilligersorganisatie met als doel de bevordering van de rechtsbescherming van het menselijk leven vanaf de conceptie tot aan de dood. Leven dat wordt bedreigd door onder meer abortus, levensbeëindiging van pasgeborenen, euthanasie, hulp bij zelfdoding en medische experimenten. Het uitgangspunt voor JPV is dan ook: eerbied voor de onaantastbare waarde en waardigheid van elk menselijk leven.

Dit uitgangspunt komt tot uitdrukking in het geldende nationale en internationale recht. JPV streeft de naleving en handhaving van deze rechtsbescherming van het leven na. Wanneer het geldende recht of de ontwikkeling daarvan het leven van de mens onvoldoende beschermt of zelfs bedreigt, zal JPV zich inspannen om het recht en zijn toepassing in positieve zin te veranderen.

Dit doet JPV door vanuit juridisch-wetenschappelijk perspectief deel te nemen aan het maatschappelijk debat door onder meer het publiceren van artikelen en opiniestukken, meedenken met wetsvoorstellen, aanschrijven van politici, het bieden van relevante informatie via onze website en het organiseren van symposia.

Geïnteresseerd? Stuur dan een e-mail met je CV naar secretariaat@provita.nl.

Klik hier om de vacature te downloaden.

Reacties uitgeschakeld voor Vacature: JPV zoekt bestuurssecretaris

Abortus en euthanasie in basispakket zorgverzekering Pro Life

Leden van JPV die gebruikmaken van de korting op de zorgverzekering Pro Life, hebben bericht van de zorgverzekering gekregen van de wijzigingen in de polis. Voortaan bestaat er geen groepskorting…

Leden van JPV die gebruikmaken van de korting op de zorgverzekering Pro Life, hebben bericht van de zorgverzekering gekregen van de wijzigingen in de polis. Voortaan bestaat er geen groepskorting meer op het basispakket.

Abortus en euthanasie zijn nu ook in het verzekerde pakket opgenomen. Gaat Pro Life zorgverzekeraar met deze ontwikkeling uit de bocht? Tista Bobbink vindt van niet en legt uit waarom.

Reacties uitgeschakeld voor Abortus en euthanasie in basispakket zorgverzekering Pro Life

Reactie JPV op het regeerakkoord

Woensdag 15 december presenteerde het nieuwe kabinet zijn regeerakkoord, getiteld Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst. Uiteraard heeft JPV speciaal aandacht voor de medisch-ethische onderwerpen. Hieronder vindt u de…

Woensdag 15 december presenteerde het nieuwe kabinet zijn regeerakkoord, getiteld Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst. Uiteraard heeft JPV speciaal aandacht voor de medisch-ethische onderwerpen. Hieronder vindt u de plannen van het kabinet voor deze thema’s op een rij en een korte reactie daarop van JPV.

Abortus

Het nieuwe kabinet laat het stemgedrag over initiatiefvoorstellen tot wijziging van de Wet afbreking zwangerschap (Wafz) over aan de individuele Kamerleden. Het is nu dus nog afwachten hoe er over de wetsvoorstellen gestemd gaat worden. De drie initiatiefvoorstellen gaan over het verbeteren van de informatieverstrekking en de ondersteuning aan ongewenst zwangere vrouwen, het verstrekken van de abortuspil bij de huisarts en het afschaffen van de verplichte minimale beraadtermijn.

Ook wil het nieuwe kabinet het inzicht verbeteren in waarom vrouwen kiezen voor een abortus, zodat vrouwen betere voorlichting en ondersteuning kunnen krijgen. Het kabinet wil hiermee ongewenste zwangerschappen en (herhaalde) abortussen verminderen. Hiervoor wil het kabinet anticonceptie gratis en toegankelijk beschikbaar maken voor kwetsbare groepen. Als reden om (herhaalde) abortussen te verminderen en nazorg te verbeteren, noemt het nieuwe kabinet “de impact die een abortus kan hebben”. Ook staat in het akkoord dat in elke gemeente het programma Kansrijke Start ingevoerd moet worden. Zo wil het kabinet vrouwen en pasgeborenen ondersteunen bij de eerste 1000 dagen.

Euthanasie en hulp bij zelfdoding

Het kabinet wil de zorg rondom het zelfgekozen levenseinde verbeteren. Het wil zich blijven inzetten voor waardig ouder worden, in de eerste plaats door passende ouderenzorg. Het zet dan ook het project Eén tegen Eenzaamheid voort en wil contact tussen ouderen en jongeren stimuleren. Wel wil het nieuwe kabinet de deskundigheid van artsen over het zelfgekozen levenseinde versterken en bevorderen dat arts en patiënt hier tijdig over praten.

Bij de aankomende vierde evaluatie van de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (de ‘euthanasiewet’) wil het kabinet het onderscheid tussen euthanasie en palliatieve zorg duidelijker maken. Het kabinet wil ook de palliatieve zorg verbeteren door bijvoorbeeld aan de subsidieregeling ‘Palliatieve terminale zorg en geestelijke verzorging’ voor versterking van hospices en ondersteuning van zorgnetwerken een tijdelijke impuls te geven.

Ten aanzien van levenseindebegeleiding van ouderen op verzoek, ook wel voltooid leven genoemd, neemt het kabinet geen standpunt in vanwege de verschillen in de coalitie en in de samenleving. Het kabinet laat dit over aan het individuele kamerlid om daar zelf een afweging in te maken bij het stemmen over de voltooid leven-wet.

Embryowet

De Embryowet wordt deels aangepast naar aanleiding van de derde evaluatie van de Embryowet in 2021. Het gaat dan onder meer om de definitie van embryo, met inachtneming van de ontwikkeling op het gebied van ‘embryo-like structures’ (ELS) en het reguleren van twee typen mens/dier combinaties die nu nog niet onder de Embryowet vallen.

Het kabinet neemt ook nog geen standpunt in over het opschuiven van de veertiendagengrens in de embryowet. Daarover zal het de Gezondheidsraad om advies vragen. Nu moeten embryo’s 14 dagen na de bevruchting worden vernietigd. Verder blijft het kabinet in dialoog over kiembaanmodificatie in Europees verband. Bij kiembaanmodificatie sleutelen wetenschappers doelgericht aan een embryo. Dit gebeurt bijvoorbeeld met de techniek CRISPR-Cas9, om genetisch materiaal te repareren.

Wel zullen D66 en VVD twee initiatiefvoorstellen voorbereiden. De eerst betreft de pre-implantatie genetische diagnostiek bij mensen die drager zijn van ernstige erfelijke afwijkingen die ze kunnen doorgeven aan hun nageslacht. Ook zetten de partijen de eerst stappen voor een initiatiefwet die het verbod op het kweken van embryo’s voor onderzoek opheft. De partijen willen wel eerst een uitgebreide adviesronde houden waarvan ze de uitkomsten willen gebruiken bij het opstellen van de initiatiefwet.

Reactie JPV

Wat betreft abortus is JPV blij dat het nieuwe kabinet de impact erkent van een abortus en zich wil inzetten voor het verminderen van ongewenste zwangerschappen en abortussen. De invoering van Kansrijke Start in alle gemeentes vindt JPV ook positief. Met deze maatregelen lijkt het kabinet ook tegemoet te komen aan de balans in de Wet Afbreking Zwangerschap tussen het leven van de vrouw en die van het ongeboren kind. De JPV hoopt dan dat het kabinet deze balans in acht blijft nemen bij de besluitvorming over de drie initiatiefvoorstellen.

Ook ziet JPV positieve elementen ten aanzien van het thema euthanasie en hulp bij zelfdoding, zoals het voorzetten van het project Eén tegen Eenzaamheid, het stimuleren van het contact tussen ouderen en jongeren, en het versterken van palliatieve zorg. Het is ook goed dat het kabinet geen duidelijk ‘ja’ zegt tegen de voltooid leven-wet. Tijdens ons symposium op 2 oktober werd namelijk duidelijk dat een voltooid leven-wet juridisch niet nodig is.
De huidige euthanasiewet geeft ruimte om bij ouderdomsklachten een verzoek tot levensbeëindiging of hulp bij zelfdoding door een arts ingewilligd te krijgen. Ook bleek dat er nog veel onderzoek nodig is naar de problematiek van mensen met een persisterende doodswens. U kunt hieronder het hele symposium terugkijken.

Ten aanzien van de Embryowet is het nog onduidelijk wat het kabinet gaat doen. De JPV hoopt dat het kabinet het prille mensenleven zal beschermen door de veertiendagengrens in tact te laten en af te zien van het kweken van embryo’s voor onderzoek.

Lees hier het hele regeerakkoord.

Wilt u meer informatie over deze en andere onderwerpen? Kijk dan op onze website Provita.nl.

Het symposium:

Deel 1:

Deel 2

Reacties uitgeschakeld voor Reactie JPV op het regeerakkoord

De gruwelijke gevaren van een voltooid Leven-wet

Microbiologe Rosanne Hertzberger hekelt in haar column in het NRC het D66-wetsvoorstel over het voltooid leven. Hoewel volgens onderzoek slechts een heel klein deel van de bevolking gebruik zou maken…

Microbiologe Rosanne Hertzberger hekelt in haar column in het NRC het D66-wetsvoorstel over het voltooid leven. Hoewel volgens onderzoek slechts een heel klein deel van de bevolking gebruik zou maken van de mogelijkheid die dit wetsvoorstel biedt, wil deze partij dit kroonjuweel – door de Hertzberger “zetje zelfmoord” genoemd – tot het bittere einde verdedigen.

Goede bedoelingen met gruwelijke gevolgen

De columniste spreekt van “goede bedoelingen met gruwelijke gevolgen”. Want zelfs al is er in de wettekst sprake van een leeftijdsgrens van 75 jaar, dan nog spookt het verhaal van de 28-jarige Marjolein door haar hoofd. De 28-jarige vrouw worstelde met suïcidale gedachten en stierf na inname van de door de Coöperatie Laatste Wil gepropageerde pillen. Daarna beseffend dat ze toch niet dood wilde…

Lees hier de hele column.

Reacties uitgeschakeld voor De gruwelijke gevaren van een voltooid Leven-wet

Ontwikkelingen in voordeel van hulp bij zelfdoding in Australië en het Verenigd Koninkrijk

Hulp bij zelfdoding staat niet alleen in Nederland op de agenda. Ook in de rest van de wereld liberaliseren verschillende landen de wetgeving hierover of klinkt de roep daarom, waaronder…

Hulp bij zelfdoding staat niet alleen in Nederland op de agenda. Ook in de rest van de wereld liberaliseren verschillende landen de wetgeving hierover of klinkt de roep daarom, waaronder in Australië en het Verenigd Koninkrijk.

Zo legaliseerde de Australische deelstaat Queensland in september hulp bij zelfdoding. De wet gaat in per 2023. Op dit moment zijn in vijf van de zes Australische deelstaten hulp bij zelfdoding en euthanasie gelegaliseerd. Het gaat daarbij om Victoria, Western Australia, Tasmania, South Australia and Queensland. In de zesde staat New South Wales komt er binnenkort ook een wetsvoorstel.

Verder is de British Medical Association (BMA) niet meer tegen hulp bij het levenseinde (“assisted dying”), de organisatie neemt nu een “neutraal” standpunt in. Het nieuwe standpunt werd aangenomen tijdens de jaarlijkse bijeenkomst na een stemronde. Het lijkt er wel op dat er nog heel verschillend wordt gedacht binnen het BMA over hulp bij het levenseinde. Want 49% stemden voor, maar 48% stemden tegen. Er waren verder acht onthoudingen.

Een groot en uniek goed

JPV betreurt deze ontwikkelingen en is van mening dat het menselijk leven beschermd dient te worden. Elk menselijk leven is volgens de JPV een groot en uniek goed. De vereniging heeft op grond daarvan de overtuiging dat de waarde van het leven van elke mens vanaf de conceptie tot zijn natuurlijke dood onaantastbaar is en daarom onder alle omstandigheden beschermingswaardig is.

 

Reacties uitgeschakeld voor Ontwikkelingen in voordeel van hulp bij zelfdoding in Australië en het Verenigd Koninkrijk

‘‘Voltooid leven’ is meer dan psychiatrisch probleem’

Het voltooid leven is geen psychiatrisch of medisch probleem, maar een zingevingsvraagstuk. Dat schrijven Els van Wijngaarden, universitair hoofddocent Universiteit voor Humanistiek, Damiaan Denys, hoogleraar psychiatrie Amsterdam UMC en André…

Het voltooid leven is geen psychiatrisch of medisch probleem, maar een zingevingsvraagstuk. Dat schrijven Els van Wijngaarden, universitair hoofddocent Universiteit voor Humanistiek, Damiaan Denys, hoogleraar psychiatrie Amsterdam UMC en André Poortman, promovendus ‘voltooid leven’ Amsterdam UMC in Trouw.

Een psychische stoornis gaat vrijwel altijd gepaard met een zingevingsvraagstuk, maar niet elk zingevingsvraagstuk is een psychische stoornis. Dit vormt de cruciale scheidingslijn in de voltooid leven discussie. Er bestaat al heel wat onderzoek, maar vervolgstudies blijven nodig om deze problematiek verder in kaart te kunnen brengen.

Klik hier voor het artikel in Trouw.

Reacties uitgeschakeld voor ‘‘Voltooid leven’ is meer dan psychiatrisch probleem’

Parlement Ierland verzet zich opnieuw tegen decriminalisering hulp bij zelfdoding

In haar in juli jongstleden gepubliceerd verslag bevestigde de commissie “Justice” van het Ierse Parlement (de Oireachtas) zijn weigering de voorgestelde wetgeving tot depenalisering van euthanasie (assisted dying) in overweging…

In haar in juli jongstleden gepubliceerd verslag bevestigde de commissie “Justice” van het Ierse Parlement (de Oireachtas) zijn weigering de voorgestelde wetgeving tot depenalisering van euthanasie (assisted dying) in overweging te nemen, waarbij zij insisteerde op het ontbreken van “voldoende wettelijke belemmeringen” in deze materie.

Lees hier het hele artikel.

Reacties uitgeschakeld voor Parlement Ierland verzet zich opnieuw tegen decriminalisering hulp bij zelfdoding

Versoepeling in voorwaarden voor euthanasie in Colombia

In een uitspraak van 21 juli heeft het Colombiaanse constitutionele hof de voorwaarden voor toegang tot euthanasie opnieuw versoepeld door de voorwaarde te schrappen dat de dood van de patiënt…

In een uitspraak van 21 juli heeft het Colombiaanse constitutionele hof de voorwaarden voor toegang tot euthanasie opnieuw versoepeld door de voorwaarde te schrappen dat de dood van de patiënt in de nabije toekomst moet worden verwacht. Hoewel het Colombiaanse wetboek van strafrecht “doden uit barmhartigheid” nog steeds strafbaar stelt, is deze bepaling de afgelopen 24 jaar onder impuls van de rechterlijke macht van haar werking ontdaan. Aangezien het parlement het niet eens kon worden over een wet, heeft het Grondwettelijk Hof tot dusver het kader voor euthanasie vastgesteld.

Lees hier het hele artikel.

Reacties uitgeschakeld voor Versoepeling in voorwaarden voor euthanasie in Colombia

Type uw zoekwoord in onderstaand veld. Druk hierna op enter/return om te zoeken

Spring naar toolbar