Provita

Opening door de dagvoorzitter

Dr D.J. Bakker

voormalig chirurg en lid Raad van Bestuur Academisch Medisch Centrum Amsterdam

De bedoeling van de Wet Afbreking Zwangerschap is
dat die bijdraagt aan de bescherming van het ongeboren leven, in elk
geval doordat er een groot aantal waarborgen in de wet zou zijn, dat
voor die bescherming moet zorgen. Er is wel een discrepantie op onderdelen
tussen de wet en de praktijk. Als voorbeeld noemt de heer Bakker de
13 weken grens, de beraadtermijn en de manier van verwijzen. De conclusie
van de evaluatie is dat er geen aanleiding is om de wet te wijzigen,
maar wel dat er een aantal aanpassingen nodig zijn. De uitkomsten van
de evaluatie zijn in een vijftal hoofdstukken verdeeld en de heer Bakker
zal kort iets over de eerste twee, de hulpverlening en het kwaliteitsbeleid,
zeggen.

Wat betreft de hulpverlening is er discussie geweest over de bedenktijd.
De bedenktijd van 5 dagen die in de wet staat werd door sommigen wat
te rigide gevonden en er werd gezegd dat je veel beter een termijn kunt
nemen die een vrouw nodig heeft om tot een weloverwogen beslissing te
komen. Dat kan 5 dagen zijn, maar dat kan ook korter zijn.
Een verbetering van de verwijzing in de praktijk is nodig, de verwijzers-groep
zou vergroot kunnen worden, er zou betere voorlichting over de alternatieven
moeten komen (dat is iets dat in het algemeen overal naar voren komt),
de counseling moet verbeterd worden en er is meer onderzoek nodig naar
het psychische welzijn en de latere effecten van de afbreking van de
zwangerschap. De heer Bakker: “Ik heb het zelf altijd wat merkwaardig
gevonden dat dit na 20 jaar een keer aan de orde komt, want de meeste
wetten in gezondheidszorgland in Nederland worden al na 5 jaar of nog
korter geëvalueerd, en worden op die manier veel beter bekeken” .
De voorlichting aan allochtone vrouwen verdient meer aandacht evenals
de voorlichting en de hele behandeling van minderjarigen.

Het tweede punt is het kwaliteitsbeleid. Over het kwaliteitsbeleid en
de waarborgen zijn bij de evaluatie een tweetal opmerkingen gemaakt.
Bijstelling en ontwikkeling van protocollen en een verbetering van de
naleving van de wettelijke bepalingen (en dan voornamelijk voor ziekenhuizen).
Het kabinetstandpunt is in drie punten samen te vatten, de heer Jochemsen
zal in zijn bijdrage daar straks nog wat meer over zeggen, namelijk:

Een argument dat nog wel eens gebruikt wordt tégen het opstellen
van de richtlijn is dat er te weinig evidence zou zijn over allerlei
zaken rondom de zwangerschapsafbreking. Nou lijkt dat geen valide
argument, omdat als je te weinig evidence hebt, te weinig bewijs voor
allerlei
dingen, dat dit juist onderzoek zou moeten stimuleren en het
begin daarvan is over het algemeen een goede consensusrichtlijn en
daarna verder gezamenlijk
onderzoek. Bovendien is het voor artsen en hulpverleners natuurlijk
wel een beetje een testimonium paupertatis dat men na 20 jaar
moet constateren, dat er nog maar heel weinig evidence is. Bij de
blindedarmontsteking
of de galstenen zou je dat niet acceptabel vinden, dus hier ook
niet. Het uitgangspunt voor vandaag is de wet afbreking zwangerschap,
de punten
van de evaluatie die net even kort genoemd zijn en het kabinetstandpunt
daarover.

In de ochtend zal men informatie krijgen over een aantal onderzoeken
die gedaan zijn. Daarna is er gelegenheid voor een aantal uitgenodigde
koepelorganisaties, om hun standpunt uiteen te zetten en dat wordt gevolgd
door een forumdiscussie. Helaas is er een aantal koepelorganisaties
minder dan de bedoeling was.

Vanmiddag is er een gesloten ronde tafel conferentie gepland
tussen een aantal uitgenodigde organisaties om te zien of er
een begin van
een plan gemaakt kan worden om gezamenlijk iets te doen, en hoe
dat dan gedaan moet worden. Dat kan allemaal vanmiddag natuurlijk
zijn beslag
niet krijgen, maar er kan in elk geval een opzet gemaakt worden,
evenals een definiëring van welke organisaties daarbij betrokken
zouden moeten zijn. De vraag is natuurlijk ook of dat nodig is
en de vraag
is ook of daar redenen voor aan te geven zijn. Omdat er een aantal
mensen is dat aangegeven heeft vanmiddag niet aanwezig te kunnen
zijn, kan
dit bij de forumdiscussie alvast een begin krijgen. Dan hebben
de mensen die weg moeten in elk geval nog de gelegenheid om hun
inbreng te hebben.