Als vrouwen onverwacht en ongewenst zwanger worden, horen ze hun verantwoordelijkheid als moeder niet zomaar af te kunnen breken met een pil, betogen Esmé Wiegman-van Meppelen Scheppink en Bart Bouter namens NPV-Zorg Voor Het Leven en Pro Vita Humana.
VVD-minister Edith Schippers van Volksgezondheid wil dat de abortuspil verkrijgbaar wordt bij de apotheek. Omdat dit volgens de wet op dit moment niet mogelijk is, is zij bereid de Abortuswetgeving te verruimen. Een rare move van de minister die eind vorig jaar nog aangaf de wet zelfs niet eens te willen evalueren.
In november 2014 stuurden wij namens de Juristenvereniging Pro Vita en NPV-Zorg Voor Het Leven een brief naar de minister waarin zij er bij de minister op aandrongen de ‘Wet afbreking zwangerschap’ periodiek te evalueren. Net zoals dat ook bij de Euthanasiewet gebeurt. In haar reactie op deze brief – niet ondertekend door de minister, maar door een ambtenaar – stond: „Op dit moment is het naar mijn mening niet opportuun om de ‘Wet afbreking zwangerschap’ te evalueren.”
Wij pleitten in de brief aan de minister naast een periodieke evaluatie ook voor een nieuwe abortusgrens. Op dit moment ligt die grens op 24 weken, gelijk aan de levensvatbaarheidsgrens zoals die werd gehanteerd in 1978. Door de nieuwe medische mogelijkheden kunnen artsen nu al baby’s van 21 weken in leven houden. Hierdoor is het de vraag of de 24-weken-grens bij abortus juridisch en medisch verdedigbaar is. Ook zijn er ontwikkelingen gaande op het gebied van pijnbeleving bij baby’s die van belang zijn. Hierop reageerde de minister dat juist „de medici stellen dat de levensvatbaarheidsgrens op 24 weken moet blijven liggen”. Een antwoord dat niet ingaat op de vraag. Dat is jammer.
Enkele maanden geleden wilde de minister niet aan de wet tornen. Waarom nu ineens wel? Angst voor Women on Waves die artsen tijdens een cursus wil vertellen hoe ze de pil kunnen voorschrijven? Druk vanuit de Landelijke Huisartsen Vereniging en de artsenfederatie KNMG die al sinds 2008 pleiten voor verkrijgbaarheid van de pil? Ongeboren kinderen hebben in dit vraagstuk geen stem en kunnen geen (politieke) druk uitoefenen. Die kunnen alleen het lot ondergaan. Als samenleving hechten we veel belang aan verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid. Ook een partij als de VVD propageert dit. Maar als vrouwen onverwacht en ongewenst zwanger worden, mogen ze hun verantwoordelijkheid als moeder en ouder afbreken met een pil.
Het is tijd om deze inconsistentie te doorbreken. Er zijn goede, inhoudelijke redenen om de wet te evalueren en aan te passen, niet alleen waar het gaat om inperking van de abortustermijn. Ook de vroege abortus, die vaak nog met de ouderwetse term ‘overtijdbehandeling’ wordt aangeduid, dient onder de abortuswetgeving te blijven vallen.
Sterker nog, het zou beter in deze wet verankerd moeten worden. Bij een verzoek om abortus in een vroeg stadium van de zwangerschap is een vrouw geholpen met bedenktijd en een goed hulpverleningsgesprek door een organisatie als Siriz.
Abortus is en blijft ingrijpend. Niet voor niets is het uitgangspunt dat abortus strafbaar is en slechts onder voorwaarden wordt toegestaan. Abortus is dan enkel voorbehouden aan ziekenhuizen en klinieken met een vergunning. Zorgvuldigheid met het oog op moeder en kind blijft geboden!